Koronavirüs hastalığı dünyada milyonlarca kişiye bulaşan öldürücü bir hastalıktır.İlk olarak Çin'de görülen bu hastalık hızlı bir şekild...
Korona Virüsü Nasıl Yayılır?
COVID-19'a neden olan virüs, genellikle enfekte kişinin öksürmesi, hapşırması yada nefes vermesi neticesinde ortaya çıkan damlacıklar yoluyla bulaşır. Bu damlacıklar çok ağır olduğundan havada asılı kalamaz ve hemen yere ya da yüzeylere düşer. COVID-19 ile enfekte birinin yakınındayken virüsü solursanız veya virüsün bulaştığı bir yüzeye dokunduktan sonra gözlerinize, burnunuza veya ağzınıza dokunursanız enfekte olabilirsiniz.
Korona Belirtileri:
En yaygın semptomlar:
ateş
kuru öksürük
yorgunluk
daha seyrek görülen semptomlar:
ağrı ve sızı
boğaz ağrısı
ishal
konjunktivit
baş ağrısı
ltat alma veya koku duyusunun kaybı
ciltte döküntü ya da el veya ayak parmaklarında renk değişimi
Korona Virüsü Tedavisi:
Favimol, Favira, Raviran, Convolyn, Favicovir, Loqular adı geçen ilaçlar korona virüs için kullanılan ilaçlardır.
Korona Virüsü İlaçları Yan Etkileri:
Hidroksiklorokinin COVID-19 hastalarında iyi tolere edildiği raporlanmıştır.
Güvenli ilaçlar olup en önemli yan etkisi kardiyotoksisitedir. QT uzaması riskine karşı ilaç başlanmadan önce EKG kontrolü yapılması önerilir. QT uzaması yapan diğer ilaçların birlikte kullanımı durumunda risk artmaktadır. Kardiyomyopati gelişirse ilaç kesilmelidir.
Retinotoksisite önemi bir yan etki olup kümülatif dozla ilişkilidir. Retinotoksisite durumunda ilaç kesilmelidir.
Çok yaygın (>1/10) bildirilen yan etkiler: Bulantı, karın ağrısı
Yaygın (1/10-1/100) bildirilen yan etkiler: Anoreksi, duygusal hareketlilik, baş ağrısı, bulanık görme, diyare, kusma, deri döküntüleri, kaşıntı,
Yaygın olmayan (1/100-1/1000) bildirilen yan etkiler: Sinirlilik, sersemlik, gözde pigmentasyon değişiklikleri ve görme alanı defekti ile birlikte retinopati, vertigo, kulak çınlaması, karaciğer fonksiyon testi (KCFT) bozulması, deri ve müköz membranlarda renk değişiklikleri, saç beyazlaması, alopesi, duyusal motor bozukluklar
Sıklığı bilinmeyen yan etkiler: Pansitopeni, hipoglisemi, ürtiker, anjiyoödem, bronkospazm, psikoz, konvülzyon, ekstrapiramidal bozukluklar, makulopati, işitme kaybı, kadiyomyopati, kalp ileti bozuklukları, fulminan hepatik yetmezlik, eritema multiformeyi de içeren büllöz erüpsiyon, SJS/TEN, DRESS, fotosensitivite, eksfoliyatif dermatit, AGEP, myopati, nöromyopati, hipoglisemi
Aşırı duyarlılık reaksiyonları: Hidroksiklorokine karşı aşırı duyarlılık reaksiyonları genellikle geç tip reaksiyonlardır. En sık görülen aşırı duyarlılık reaksiyonları, ilacın kullanımının 2-33. gününde ortaya çıkan makulopapüller ekzantemlerdir. Hayatı tehdit edebilecek AGEP, DRESS, SJS, TEN olguları bildirilmiştir. Anafilaksi nadiren bildirilmiştir. Erken ve geç desensitizasyon protokoller tanımlanmıştır. Ayrıca mesleki kontakt dermatitlere yol açabilir.
AZİTROMİSİN
Özellikle gram pozitif kokların tedavisi için kullanılan geniş kullanım alanına sahip makrolid grubundan bir antibiyotiktir.
T.C. Sağlık Bakanlığı rehberinde, olası/kesin COVID-19 pnömonisi olan erişkin hastaların tedavilerine hekimin kararına göre diğer tedavilere ek olarak azitromisinin kullanılabileceği belirtilmiştir. Ayrıca çocuk hastalarda da tedavide kullanılabileceği bildirilmiştir.
Genel İlkeler:
QT uzaması olan hastalarda azitromisin kullanılmamalıdır.
COVID-19 tedavisinde QT uzamasına sebep olabilen hidroksiklorokin ile birlikte kullanıldığından günlük EKG çekilerek yakından izlenmeli, kardiyotoksik istenmeyen etki görüldüğünde öncelikle azitromisin kesilmeli, daha sonra hidroksiklorokinin önce dozu azaltılmalı, sorun yine devam ederse kesilmesi düşünülmelidir
Ciddi karaciğer yetmezliğinde kullanılmamalıdır.
Ciddi böbrek yetmezliğiniz varsa azitromisin uygulanırken dikkatli olunmalıdır
İlaç-ilaç etkileşimleri açısından dikkatli olunmalıdır.
Yan etkiler:
>%10 görülebilenler:
Gastrointestinal sistem: İshal, Bulantı, Karın ağrısı
%1-10 görülebilenler:
Santral Sinir Sistemi: Baş ağrısı, sersemlik, iğne batması veya deride uyuşma, görmede bozukluk
Gastrointestinal sistem: Dispepsi, gaz-şişkinlik, kusma, anormal tat bozukluğu, iştah kaybı
Kas-iskelet Sistemi: Eklem ağrısı
Hematolojik Sistem: Lenfopeni, eoznofili, HCO3 düşüklüğü
Genel: Yorgunluk
<%1 görülebilenler:
Genitoüriner sistem: Moniliazis, vajinit
Hematolojik Sistem: Lökopeni, nötropeni
Santral Sinir Sistemi: Sinirlilik, parestezi, somnolans, uyumakta zorluk, kulak çınlaması, duyma kaybı (geri dönüşümsüz)
Kardiyovasküler Sistem: Çarpıntı, göğüs ağrısı
Gastrointestinal sistem: Kabızlık, hepatit, karaciğer fonksiyon testlerinde bozulma, karın ağrısının eşlik ettiği kusma, şişkinlik
<%0.1 görülebilenler:
Santral Sinir Sistemi: Anksiyete, vertigo
Gastrointestinal sistem: Melena, kolestatik sarılık
Aşırı duyarlılık Reaksiyonları (%0.4-3)
Hem erken hem de geç tip alerjik reaksiyonlar bildirilmiştir.
Erken Tip Reaksiyonlar: Ürtiker/anjioödem, anafilaksi (olgu sunumları şeklinde)
Geç Tip Reaksiyonlar (olgu sunumları/serileri şeklinde):
Makulopapüler egzantem,
Kontakt dermatit,
Fiks ilaç erüpsiyonu,
Stevens-Johnson sendromu,
Toksik epidermal nekroliz (TEN),
Eozinofili ve sistemik semptomların eşlik ettiği ilaç reaksiyonu (DRESS),
Vaskülit,
Pulmoner eozinofili.
